تعویض مفصل زانو

پزشک ارتوپد، برای بهبود حرکات طبیعی مفصل ها و یا از بین رفتن درد مفاصل آسیب دیده نظیر شانه، آرنج، مفصل ران و مچ پا عمل تعویض مفصل زانو را تجویز می کند.

جراحی تعویض مفصل زانو برای عملکرد بهتر مفاصل زانو انجام می شود.

در طی این جراحی مفصل های آسیب دیده استخوان ران، کاسه زانو و ساق پا برداشته شده و مفصل مصنوعی جایگزین خواهد شد.

بعد از انجام دادن این جراحی فرد درد کمتری داشته و می تواند تحرک بیشتری داشته باشد.

عمل تعویض مفصل برای مفاصل مختلف بدن کانند شانه، آرنج و مچ پا نیز قابل انجام است.

پزشک زمانی که درمان های دیگر پاسخگو نباشد انجام این عمل را پیشنهاد می کند.

چه زمانی باید افراد عمل تعویض مفصل زانو را انجام دهند؟

برای بهبود و درمان درد در اثر مفاصل آسیب دیده به خصوص بیماری آرتروز، در ابتدا پزشک معالج برای افراد، دارو ها و درمان هابی را تجویز می کند که این درمان ها نظیر:

• داروهای ضد التهاب
• فیزیوتراپی
• استفاده از وسایل کمکی مانند عصا برای پیاده ‌روی
• تزریق مفصلی کورتیزون
• کاهش وزن (برای افراد چاق)
• تزریق مکمل روان‌ساز برای کاهش درد مفاصل
• ورزش و بهبود وضعیت سلامتی
• کاستن از فعالیت‌های دردناک

 حال اگر این تجویز برای افراد ثمر بخش نبود، عمل جراحی تعویض مفصل زانو انجام می شود. که این عمل برای افرادی که دارای شرایط زیر هستند صورت می گیرد.

که این شرایط عبارتند از:

• آسیب‌دیدگی غضروف
• باریک شدن فضای بین مفاصل
• ناهنجاری مفصل
• سفتی مفاصل
• بیماری یا سایر عارضه‌های دژنراتیو یا آسیب زا

در عمل جراحی تعویص مفصل زانو از مفصل مصنوعی ( پروتز ) استفاده می شود.

کسانی که عمل جراحی تعویض مفصل را انجام می‌دهند، به‌مرور شاهد بهبود درد مفاصل، یافتن توانایی انجام فعالیت‌های روزمره و افزایش کیفیت زندگی خواهند بود.

بیشتر عمل‌های جراحی تعویض مفصل در ناحیه‌ی ران و زانو انجام می‌گیرند و عمل‌های جراحی مچ پا، آرنج، شانه و انگشتان دست عموما بسیار کمتر انجام می‌گیرند.

در طول عمل جراحی تعویض مفصل چه اتفاقی می‌ افتد؟

دو روش برای بیهوشی عمل جراحی تعویض مفصل زانو وجود دارد.

در روش اول پزشک معالج تنها ناحیه محل جراحی را بی حس می نماید که به آن بیهوشی موضعی می گویند.

اما در روش دوم، پزشک از بیهوشی عمومی برای بیماران استفاده می کند به گونه ای که کاملا بیمار را بیهوش و بعد به عمل جراحی می پردازد.

مراحلی که در عمل جراحی تعویض مفصل طی می شود عبارتند از:

• در ابتدا به بیمار لباس مخصوص اتاق عمل یا گان پوشانده می‌ شود.
• احتمال دارد سوند ادراری نیز به بیمار وصل شود.
• ممکن است به بیمار سرم تزریق شود.
• ممکن است نیاز باشد موهای زائد محل جراحی تراشیده شوند.
• و در آخر در طول عمل جراحی یک متخصص بیهوشی مرتبا وضعیت فشار خون، اکسیژن خون، ضربان قلب بیمار را زیر نظر می گیرد.
• قبل از عمل جراحی ناحیه مورد نظر به خوبی ضد عفونی می شود.

هدف از جراحی تعویض مفصل زانو چیست؟

ساییدگی مفصل باعث نزدیک شدن فاصله ی استخوان ها با یکدیگر می شود.

علاوه بر اینکه فرد محدود می شود و برای انجام فعالیت های روزمره خود مانند بالا رفتن از پله، بیمار متحمل درد شدید در ناحیه ی زانو می شود پس انجام تعویض مفصل زانو گزینه مناسبی است.

تعویض مفصل زانو در این افراد، درد ناشی از ساییدگی، روماتیسم، تخریب مفصل و آرتروز زانو را از بین می برد که همین موضوع باعث می شود پس از مدتی کوتاه، بیمار به فعالیت های روزمره خود برگردد.

علت تعویض مفصل زانو چیست؟

از بین رفتن غضروف، ساییدگی مفصل، التهاب آن و در نهایت بی اثر بودن درمان های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، ورزش های خاص و داروهای خوراکی از علل اصلی تعویض مفصل زانو هستند.

در این مرحله پزشک ارتوپد با انجام جراحی و استفاده از پروتزهای مصنوعی مخصوص به بهبود وضعیت بیمار کمک می کند و پس از طی دوره نقاهت، درد زانو به طور کامل از بین می رود.

اما چه چیزی باعث از بین رفتن غضروف و سایش استخوان می شود؟

آسیب به زانو

مفصل زانو اغلب به دلیل حوادث غیرمنتظره مانند تصادفات رانندگی آسیب می بیند.

آرتریت روماتوئید

آرتریت روماتوئید، یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به پوشش مفاصل حمله کرده و باعث التهاب می شود.

آرتریت

از دست دادن غضروف باعث ساییده شدن استخوان ها به یکدیگر و ایجاد التهاب و درد شدید می شود.

پوکی استخوان

با افزایش سن، احتمال شکستگی و التهاب استخوان ها افزایش می یابد و در برخی موارد باعث از بین رفتن مفصل زانو می شود.

انواع مختلف جراحی تعویض مفصل زانو

جراحی مفصل زانو انواع مختلفی دارد که به بررسی آنها می پردازیم.

جراحی تعویض مفصل زانو به صورت جزئی

این نوع جراحی در سن های مختلف قابل انجام بوده و بسته به میزان سلامتی اجزای مفصل مانند رباط ها و میزان آسیب دیدگی بخش های مختلف زانو توسط پزشک انتخاب می شود.

جراحی تعویض مفصل زانو به صورت کامل

این نوع جراحی اغلب با تعویض کامل بخش های سطحی از انتهای استخوان ران، استخوان ساق پا و یا تعویض سطح زیرین کاسه زانو انجام می گیرد.

انواع پروتز مورد استفاده در تعویض مفصل زانو

تعویض مفصل زانو با قرار دادن پروتزهای مصنوعی در ناحیه آسیب دیده انجام می شود و پزشک شرایط بیمار را از جمله سن، وزن، وضعیت سلامت، نوع فعالیت و شدت آسیب دیدگی مفصل را مورد بررسی قرار می دهد.

او مناسب ترین نوع پروتز را انتخاب خواهد کرد. پروتزها بر اساس جنسیت به 4 نوع تقسیم می شوند:

• سرامیک روی پلاستیک
• سرامیک روی سرامیک
• فلز روی پلاستیک
• فلز روی فلز

پروتز مورد استفاده در جراحی تعویض مفصل زانو از 3 قسمت تشکیل شده است:

• قسمت مربوط به استخوان ران (فمورال)
• قسمت مربوط به استخوان ساق پا (تیبیال)
• قسمت مربوط به کشکک (پاتلار)

کاندیدای مناسب برای تعویض مفصل زانو چه کسی است؟

تعویض مفصل به ویژه مفاصل زانو و مفصل ران یکی از موفق ترین جراحی ها در جهان است.

با این حال، پزشکان ارتوپد درمان های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی و دارو را در مراحل اولیه شروع می کنند.

در برخی از این افراد درمان های اولیه تاثیری نداشته و عملکرد طبیعی زانو بر نمی گردد.

درد در ناحیه زانو همیشه، حتی زمان استراحت ادامه دارد.

به این ترتیب این افراد کاندید اصلی جراحی تعویض مفصل زانو هستند.

• کسانی که درد شدید و بی وقفه در زانو احساس می کنند.
• کسانی که محدودیت حرکتی دارند.
• کسانی که زانوهایشان تغییر شکل داده است.
• کسانی که همیشه زانو درد دارند حتی در زمان استراحت
• کسانی که تحت تاثیر درمان غیر جراحی قرار نگرفتند.

عمل تعویض مفصل زانو چگونه انجام می‌ شود؟

مراجل انجام این جراحی به شرح زیر است.

بی هوشی

در ابتدا پزشک متخصص بی هوشی بی هوشی عمومی و یا نخاعی را با توجه به شرایط بیمار برای او انجام می دهد.

برش

پزشک در ناحیه مورد نظر برشی ایجاد می کند تا به مفصل دسترسی داشته باشد.

اصلاح و برداشتن مفصل آسیب دیده

در این مرحله جراح مفاصل آسیب دیده را برداشته تا پروتز تا جایگزین کند.

جایگذاری پروتز

پروتز زانو که از مواد فلزی تشکیل شده است جایگذاری می شود.

بخیه

در انتها پزشک محل را بخیه می زد.

بعد از عمل جراحی تعویض مفصل زانو اگر دچار علایم زیر شده اید حتما به پزشک معالج خود اطلاع دهید:

• افزایش درد در اطراف محل جراحی
• قرمزی، تورم، خونریزی یا ترشحات دیگر از محل جراحی
• تب یا لرز
• بی‌‌حسی یا گزگز در عضو آسیب‌دیده

چگونه برای عمل جراحی تعویض مفصل آماده شویم؟

قبل از عمل جراحی تعویض مفصل زانو پزشک ارتوپدی علاوه بر خواستن سابقه بیماری، از شما در خواست می کند که قبل از عمل، یک آزمایش کلی برای چکاب و معاینه کامل جسمی انجام دهید.

همچنین قبل از عمل باید هر گونه دارویی که مصرف کرده اید و یا درحال مصرف آن هستند چه گیاهی و چه شیمیایی را به پزشک معالج خود اطلاع دهید.

بر همین اساس افرادی که از داروهای رقیق کننده خون مانند آسپرین یا سایر داروهای دیگری که سبب لختگی خون می شود، استفاده می کنند نیز، باید طبق دستور پزشک قبل از عمل جراحی متوقف و قطع گردد.

همچنین خانم هایی که باردار هستند یا می خواهند باردار شود و یا در شرف بارداری به سر می برند نیز، باید حتما وضعیت خود را به پزشک ارتوپدی اطلاع دهند.

قبل از عمل جراحی تعویض مفصل زانو، افراد به مدت 8 ساعت نباید چیزی مصرف نمایید.

همچنین پزشک قبل از عمل جراحی، برای بیمارانی که از درد شدیدی رنج می برد و دچار تشویش و استرس شده اند، دارو های آرام بخشی را تجویز می کند.

بعد از آن که عمل جراحی به اتمام رسید، بیمار باید هر چه سریع تر برای بهبودی بهتر، عمل فیزوتراپی را در طول هفته انجام دهند.

اقدامات قبل از عمل تعویض مفصل زانو

رعایت نکات زیر دوران نقاهت بعد از عمل را آسان تر می کند.

• تعبیه میله های ایمنی یا دستگیره مناسب برای محیط حمام یا در کنار وان حمام
• میله ها و دستگیره های ایمنی در کنار راه پله
• صندلی ثابت برای اوایل دوره نقاهت که کفی و پشتی آن سفت و استوار است. همچنین دو دسته ی سفت در کنار آن قرار داشته و یک زیر پایی برای جلوی آن تعبیه شده باشند .
• توالت فرنگی با ارتفاع مناسب
• یک صندلی ثابت و محکم برای زمان حمام کردن
• تمامی قالیچه ها و فرش هایی که به راحتی جابجا شده و لیز می خورند، جمع شوند.
• سعی کنید در صورتی که در منزل دو طبقه سکونت دارید، تمامی وسایل ضروری خود را که برای زندگی روزمره به آنها احتیاج دارید، در یک طبقه جمع آوری کنید تا نیازی به بالا رفتن از طبقات نباشد.

نکات مهم قبل از عمل تعویض مفصل زانو

قبل از عمل تعویض مفصل زانو با پزشک ارتوپد خود جلسه ای برای مشاوره خواهید داشت.

در این جلسه پزشک سوالات شمارا پاسخ داده و درمورد عمل به شما اطلاعات می دهد.

از شما خواسته می شود که یک فرم رضایت نامه را امضا کنید.

علاوه بر تاریخچه پزشکی کامل، پزشک ممکن است قبل از انجام عمل، یک معاینه فیزیکی کامل برای اطمینان از سلامت شما انجام دهد.

ممکن است قبل از جراحی آرتروپلاستی پزشک از شما بخواهد  آزمایش خون یا سایر آزمایشات تشخیصی را انجام دهید.

اگر به هر گونه دارو، لاتکس، نوار چسب و مواد بیهوشی حساسیت دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.

قبل از عمل تعویض مفصل زانو پزشک خود را از تمام داروها و مکمل هایی که مصرف می کنید مطلع نمایید.

اگر سابقه اختلالات خونریزی دارید یا اگر از داروهای ضد انعقاد، آسپرین یا سایر داروهایی که بر لخته شدن خون تأثیر می گذارد استفاده می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید.

ممکن است لازم باشد که این داروها را قبل از عمل قطع کنید.

از شما خواسته می شود که هشت ساعت قبل از عمل، معمولاً بعد از نیمه شب ناشتا باشد.

اگر باردار هستید یا مشکوک به بارداری هستید، باید به پزشک خود اطلاع دهید.

ممکن است قبل از عمل یک آرام بخش دریافت کنید تا به شما کمک کنند آرام شوید.

مزایای عمل تعویض مفصل زانو

عمل آرتروپلاستی مزایای زیادی داشته و اکثر بیماران بعد از انجام جراحی از آن راضی هستند.

مزایای این عمل عبارتند از:

• توانایی تحرک بدون درد و سفتی مفصل
• توانایی انجام دادن فعالیت های دلخواه
• بیشتر شدن کیفیت زندگی
• از بین رفتن سفتی مفاصل

تعویض مفصل زانو در این افراد، درد ناشی از ساییدگی، روماتیسم، تخریب مفصل و آرتروز زانو را از بین می برد.

لذا پس از مدتی کوتاه، بیمار به فعالیت های روزمره خود برگردد.

عمل تعویض مفصل چه عوارضی دارد؟

شایع ترین عوارض آرتوپلاستی یا عمل تعویض مفصل زانو عبارتند از:

• تشکیل لخته‌های خونی در پا یا ریه.
• عفونت.
• خونریزی.
• شل شدن قطعات مفصل مصنوعی.
• آسیب دیدن رگ ها و عصب های خونی محل جراحی.
• در بد ترین حالت، ممکن است حتی بعد از تعویض مفصل زانو درد از بین نرود و کارکرد مفاصل نیز مانند روز اول نشود.

بهترین سن جهت تعویض مفصل زانو

زمانی که مشکلات خاص و هرگونه تخریب برای مفاصل اتفاق می‌ افتد پزشکان سعی دارند تا حد ممکن عمل های جراحی پرخطر را انجام ندهند و از سایر روش‌ های کاربردی استفاده می‌ کنند.

 اما مسئله مهم این است که برخی از افراد تصور می‌ کنند که فقط در سنین جوانی فرصت برای انجام چنین جراحی هایی را دارند و در سنین میانسالی ممکن است عمل نتیجه مناسب را نداشته باشد.

 مسئله مهم این است که معمولا آسیب به مفاصل و بروز آرتروز در سنین بالا اتفاق می‌ افتد و در این دوره افراد به عمل‌ های جراحی و تعویض مفصل زانو احتیاج پیدا می‌ کند.

 با این حال نمی‌ توان محدوده سنی خاصی را برای این جراحی در نظر گرفت.

برخی از جوانان ممکن است بر اثر آسیب های جسمانی، تصادفات و حتی ضربه نیاز به چنین درمانی داشته باشند، قطعا نتیجه عمل با توجه به شرایط جسمانی افراد متغییر خواهد بود.

اگر در میانسالی و با افزایش سن به چنین عملی نیاز باشد پزشکان و متخصصان سعی دارند بهترین روش های درمانی را برای افراد انجام دهند.

به عنوان مثال تمامی بیماری های زمینه ای مورد ارزیابی قرار می‌ گیرند تا پزشک بتواند اطلاعات دقیقی از وضعیت جسمانی افراد به دست آورد.

پس از آن پزشک با آگاهی کامل می تواند عمل مربوطه را انجام داده و تعویض مفصل زانو را به درستی در پیش می‌ گیرند.

 اگر مفصل زانو آسیب ببیند، تحلیل رود یا به طور کلی از بین برود قطعا افراد قادر به حرکت درست نبوده و ساییدگی استخوان ها بر یکدیگر درد و محدودیت بسیار زیادی را به همراه دارد.

اگر نیاز باشد که پزشک مفصل زانو را تعویض کند و جایگزین مناسب را برای آن در نظر بگیرد محدوده سنی افراد چندان اهمیتی ندارد.

پزشکان سعی دارند تا بهترین روش را در پیش گرفته و تمام تلاش خود را به کار می‌ گیرند تا ضمن انجام عمل تعویض مفصل زانو نتیجه مناسب برای بیماران به دست آید.

با این شرایط  محدودیت های حرکتی افراد برطرف شده و همواره سلامت جسمانی آنها حفظ خواهد شد.

البته با توجه به شرایط سنی و جسمانی، افراد دوره نقاهت متفاوتی را طی می‌ کنند که برای برخی طولانی تر و برای برخی دیگر با آسانی و محدودیت کمتر سپری خواهد شد.

 مسئله قابل توجه که باید بدانید این است که معمولا افراد تا پیش از ۵۰ سالگی نیازی به تعویض مفصل زانو ندارند و سایر روش های درمانی برای آنها کاربردی خواهد بود.

اما در محدوده سنی ۶۰ تا ۸۰ سال اگر مفاصل زانو با ساییدگی مواجه شوند پزشکان تعویض کلی آنها را روش درمانی مناسب تری می دانند.

زیرا شرایط جسمانی در این دوره به گونه ای است که دیگر روش های درمانی با نتیجه مناسب همراه نبوده و به همین دلیل پزشکان برای بهبود سریع تر وضعیت بیمار تعویض مفصل زانو را مناسب می دانند.

 قطعا از بین رفتن مفصل زانو برای تمامی افراد فرایندی دردآور و نگران کننده است و به دنبال روش های درمانی مناسب هستند.

از آنجایی که در سنین بالاتر ترمیم بافت های آسیب دیده به کندی اتفاق می‌ افتد پزشکان دیگر روش‌ های مختلف را برای کاهش درد و ترمیم بافت مفصل انجام نمی دهند.

در سنین ۶۰ تا ۸۰ سالگی وضعیت جسمانی افراد به گونه ای است که نیاز است مفصل به طور کامل تعویض شود.

چراکه روند بهبود سایر روش‌ های دیگر به کندی اتفاق افتاده و ممکن است در این دوره نه تنها نتیجه مناسب حاصل نشود بلکه شدت آسیب افزایش پیدا کرده و میزان دردهای استخوانی نیز بیشتر خواهد شد.

مراقبت های بعد از عمل تعویض مفصل زانو

موفقیت جراحی تعویض مفصل زانو به میزان زیادی به رعایت نکات و دستورالعمل های ارائه شده توسط جراح برای بعد از عمل، بخصوص در چند هفته اول بعد از عمل بستگی دارد.

بعد از جراحی آرتروپلاستی به مدت ۲ ساعت در ریکاوری می‌مانید.

برخی افراد همان روز مرخص شده و برخی دیگر لازم است در بیمارستان بمانند.

بعد از عمل باید به‌مرور سعی کنید پا و مچ پا را تکان دهید. این کار به افزایش جریان خون در ماهیچه‌های پا کمک می‌کنند.

احتمال دارد پزشک داروهای رقیق‌کننده خون تجویز کند تا خطر لخته شدن خون در ناحیه جراحی کمتر شوند.

همچنین برای کاهش درد داروهای مسکن تجویز می‌شوند.

بخیه یا گیره هایی بر روی زخم ناحیه جراحی وجود دارند این بخیه ها چندین هفته بعد از جراحی برداشته می شوند.

برخی بخی ها در زیر پوست زانو قرار دارند که این بخیه ها نیازی به کشیده شدن ندارد.

تا زمان رسیدن به بهبودی کامل محل مورد نظر را در آب قرار ندهید.

بعد از عمل تمرینات پیشنهادی توسط فیزیوتراپیست را به صورت منظم انجام دهید و رژیم غذایی سالمی داشته باشید.

ورزش آهسته به ویژه در چند هفته اول بعد از عمل، یکی از موارد مهم بعد از این جراحی است.

می بایست از انجام برخی فعالیت های روزمره خود جلوگیری کرده و توقع دردهایی که با انجام برخی فعالیت ها یا در شب ها به سراغتان می آید را داشته باشید.

از انجام فعالیت هایی مانند نشستن و ایستادن طولانی، یا بالا رفتن از پله ها خودداری کنید.

رانندگی را تا زمانی که پاهایتان قدرت عکس العمل نشان دادن مناسب را برای ترمز گرفتن و گاز دادن پیدا نکرده، به تاخیر اندازید.

سوالات متداول

دکتر قربان زاده جراح و متخصص استخوان، مفاصل و ستون فقرات (ارتوپد)

———————————————————–

راه های ارتباطی با دکتر مجید قربان زاده

پیج اینستاگرام دکتر مجید قربان زاده

کانال آپارات دکتر مجید قربان زاده

کانال نماشا دکتر مجید قربان زاده

———————————————————–

عوارض تعویض مفصل زانو – قیمت تعویض مفصل زانو – پانسمان تعویض مفصل زانو

بهترین دکتر برای تعویض مفصل زانو – عکس عمل تعویض مفصل زانو – دوره نقاهت عمل تعویض مفصل زانو

عمل تعویض مفصل زانو چقدر طول میکشد – تعویض مفصل زانو نی نی سایت