رباط صلیبی چیست؟

رباط صلیبی چیست؟

رباط صلیبی چیست؟

پارگی رباط های صلیبی زانو چیست؟

برای درمان پارگی رباط های صلیبی باید چه اقداماتی را انجام داد؟

آرتروسکوپی چیست؟

آیا پارگی رباط صلیبی درد دارد؟

اتوگرافت چیست؟

مزایای استفاده از بافت آلوگرافت چیست؟

عوارض استفاده از بافت آلوگرافت چیست؟

علائم آسیب رباط‌ های صلیبی زانو چیست؟

لیگامان یا رباط صلیبی

زانو از چهار رباط اصلی و مهم تشکیل شده اند که شامل رباط های طرفی داخلی، خارجی ، قدامی، خلفی می باشند.

رباط های صلیبی درون مفصل زانو به صورت مایل قرار گرفته است.

لیگامان صلیبی قدامی با لیگامان مایل داخلی، هم جهت هستند.

وظیفه ی آن کنترل حرکت زانو به داخل و حرکت ساق پا به جلو را بر عهده دارد.

لیگامان صلیبی خلفی با لیگامان طرفی خارجی هم جهت است که وظیفه ی آن حرکات ساق رو به عقب را محدود می کند.

پارگی رباط های صلیبی زانو چیست؟

رباط صلیبی معمولا در حین ورزش، حین حرکات چرخشی زانو و آسیب هایی که به صورت ناگهانی و شک هایی که به زانو وارد می شود، یا ضربه‌ی شدید به زانو و پرش زانو اتفاق می افتد.

همین امر در فرد سبب آسیب و پارگی رباط صلیبی می شود.

فیبر های کلاژنی که در رباط های صلیبی وجود دارد، می تواند نیروهای کششی را تحمل کند.

در صورتی که این نیروی کششی بیش از حد به لیگامان ها فشار وارد کند، آن رباط ها دچار پارگی می شوند.

انواع رباط های صلیبی

رباط صلیبی قدامی (ACL)

وظیفه رباط صلیبی قدامی، کنترل و هدایت حرکت و چرخش درشت نی و استخوان ساق پا به سمت جلو می باشد.

که این رباط در مرکزی ترین قسمت زانو قرار گرفته است.

رباط صلیبی خلفی (PCL)

وظیفه رباط صلیبی خلفی، کنترل و هدایت حرکت به سمت عقب در زانو و ساق پا می باشد.

در ناحیه مرکزی زانو قرار گرفته است.

رباط طرفی داخلی (MCL)

رباط طرفی داخلی، رباطی محکم در قسمت داخلی است، در حد فاصل استخوان ران و درشت نی قرار دارد.

این رباط، کپسول مفصلی زانو را نگهداری می‌ کند.

رباط طرفی خارجی (LCL)

رباط طرفی خارجی، رباطی محکم و ریسمان شکل است که در پشت زانو قرار دارد.

LCL از رباط های اصلی است و باعث پایدار شدن مفصل زانو می‌شود.

آسیب های ناشی از پیچ خوردگی رباط طرفی خارجی، شایع ترین جراحت رباط های زانو است.

انواع مختلف آسیب دیدگی رباط صلیبی زانو

آسیب ACL درجات متفاوتی دارد و به کشیدگی درجه یک، دو یا سه طبقه بندی می‌ شود.

در ادامه ویژگی‌های هریک از این نوع‌ها خواهیم گفت.

کشیدگی درجه یک

• رباط پاره نمی شود و فقط رباط کشیده می شود.
• تورم و حساسیت اندک می باشد.
• زانو در زمان انجام فعالیت حس بی ثباتی ندارد.

در چنین حالتی بیمار درد شدیدی حس نمی‌کند اما درمان پزشکی حتما باید صورت بگیره.

اگر درمان نشور این آسیب دیدگی کم، خطر آسیب دیدگی دوباره را بالا می‌برد.

کشیدگی درجه دوم

• تا حدودی بافت رباط پاره می شود ولی این پارگی ناقص می باشد و کمی خونریزی دارد.
• تورم و حساسیت کم می باشد.
• عملکرد خود را از دست می دهید.
• احساس درد هنگام معاینه و لمس زیاد می شود.
• امکان دارد مفصل در طول فعالیت، احساس ناپایداری کند یا قادر به استفاده از زانو نباشید.

کشیدگی درجه سوم

• پارگی کامل در بافت رباط اتفاق می افتد.
• امکان دارد خون یزی زیر پوستی اتفاق بیفتد.
• درد محدود می باشد و ممکن است حساسیت داشته باشید.
• تورم می تواند کم یا زیاد باشد.
• رباط نمی‌تواند حرکات زانو را کنترل کند. زانو احساس ناپایداری می‌کند یا حتی از جای خود بیرون می‌ زند.
• همارتروز (خونریزی داخل مفصل) در عرض ۱-۲ ساعت رخ می‌ دهد.

علائم آسیب رباط‌ های صلیبی زانو

علائم و نشانه هایی که ناشی از آسیب رباط های صلیبی زانو می شود، عبارتند از:

• ناپایداری و بی ثباتی زانو
• حساس شدن زانو به لمس آن
• درد های ناگهانی و یا شدید زانو
• اختلال در راه رفتن و ایستادن فرد
• تورم و التهاب در زانو
• صدا دادن زانو
• کبودی و تغییر رنگ پوست زانو

شایع‌ترین موقعیت‌های ایجاد پارگی رباط صلیبی

آسیب‌های ACL در هنگام انجام فعالیت های زیر بسیار رخ می‌ دهد.

در این موقعیت ها بیشتر از هر زمانی مراقب پا و زانوی خود باشید.

• توقف ناگهانی در حین دویدن
• کاهش سرعت در حین دویدن
• تغییر جهت سریع در حین دویدن
• پریدن یا فرود نادرست
• صدمات تماسی، مانند تکل فوتبال
• استفاده بیش از حد از پا در اثر فعالیت ضربه‌ای مکرر–مانند حرکات رزمی

تشخیص پارگی رباط صلیبی

تشخیص پارگی رباط صلیبی نیاز به ارزیابی دقیق توسط یک پزشک متخصص دارد و معمولاً شامل مراحل زیر است:

معاینه فیزیکی

دکتر از بیمار در باره علائم و چگونهاتفاق افتادن آسیب می پرسد.

زانو از لحاظ تورم، حساسیت به لمس، و دامنه حرکتی بررسی می‌ شود.

تست‌های خاصی مانند تست لاچمن (Lachman test)، تست جابجایی قدامی (Anterior Drawer test)، و تست پیوت شیفت (Pivot Shift test) نیز امکان دارد انجام شوند تا پایداری و عملکرد رباط صلیبی قدامی بررسی شود.

تکنیک‌های تصویربرداری

MRI (تصویربرداری تشدید مغناطیسی)

تصویر برداری با این روش بسیار دقیق می باشد.

پارگی رباط صلیبی را می تواند به‌ صورت کامل نشان دهد.

MRI همچنین اطلاعاتی درباره وضعیت سایر ساختارهای زانو، مانند منیسک و غضروف، فراهم می‌کند.

رادیوگرافی (X-ray)

اگرچه X-ray به‌طور مستقیم رباط‌ها نمی تواند نشان دهد، اما امکان تشخیص آسیب‌های همراه مانند شکستگی‌های استخوانی کمک کند.

آرتروسکوپی

در مواردی که تشخیص با روش‌های غیرتهاجمی واضح نباشد، پزشک ممکن است آرتروسکوپی را پیشنهاد کند.

یک دوربین کوچک وارد مفصل زانو می شود.

وضعیت و موقعیت رباط ها و سایر ساختارهای زانو به‌صورت مستقیم بررسی شود.

تشخیص دقیق و زود هنگام پارگی رباط صلیبی بسیار مهم می باشد.

به برنامه‌ ریزی مناسب برای درمان و توانبخشی کمک می‌ کند و می‌ تواند از عوارض طولانی‌ مدت مانند ناپایداری مزمن زانو و آسیب به سایر ساختارهای زانو جلوگیری کند.

درمان پارگی رباط های صلیبی

برای درمان پارگی رباط ها باید به میزان و شدت آسیب هایی که به آن ها حین ورزش و یا کشیدگی، شک رخ می دهد، دقت کرد.

در صورتی که آسیب وارد شده به رباط های صلیبی، کشیدگی ساده ای باشد، برای درمان آن ابتدا باید از روش هایی مانند، استراحت، Brace، یخ زدایی ، فیزیوتراپی و بازتوانی، تقویت عضلات اطراف مفصل زانو، تقویت عضله 4 سر زانو استفاده کرد.

امکان دارد در بعضی از شرایط، پارگی رباط های صلیبی در افراد به صورت کامل رخ دهد.

فرد دچار ناپایداری زانو شود و در اصطلاح زانوهایش خالی کند.

خالي کردن زانو مي‌تواند به خاطر آسيب‌ ديدگي رباط‌ها (مانند رباط صليبي قدامي زانو)، آرتروز، جابه‌جايي کشکک زانو و يا پارگي منیسک باشد.

برای درمان این نوع پارگی باید اقدامات اساسی تری را برای بیمار انجام داد.

خصوصا اگر فرد آسیب دیده جوان و ورزشکار باشد و بخواهد دوباره بعد از درمان به ورزش خود بازگردد.

روش های درمان آسیب های رباط های صلیبی

از انواع روش های درمان آسیب به موارد یر می توان اشاره کرد:

داروهای ضد التهاب

داروهای ضد التهابی می توانند به کاهش تورم و درد در زانو کمک کنند.

پزشک شما ممکن است داروهای بدون نسخه را توصیه کند یا داروهای قوی تری را تجویز کند.

برای درد شدید، پزشک ممکن است داروی استروئیدی را به زانوی شما تزریق کند.

زانو زدن

برخی از افراد مبتلا به ACL آسیب دیده می توانند در حین دویدن یا ورزش با زانوبند به فعالیت خود ادامه دهند.

فیزیوتراپی

ممکن است چند روز در هفته به تمرینات فیزیوتراپی نیاز داشته باشید تا زانوی خود به حالت عادی بازگردد.

در طول جلسات خود، تمریناتی را برای تقویت عضلات اطراف زانو انجام می دهید و به شما کمک می کند دامنه حرکتی کامل را به دست آورید.

ممکن است پزشک از شما بخواهد برای ادامه درمان پارگی رباط صلیبی زانو، پاهای خود را در خانه ورزش دهید.

عمل جراحی

اگر ACL شما به شدت پاره شده باشد، اگر هنگام راه رفتن زانوی شما بیرون می‌رود یا اصلا نمی‌توانید راه بروید یا پای خود را تکان دهید، یا اگر ورزشکار هستید، ممکن است پزشک به شما بگوید که به جراحی نیاز دارید.

جراح ACL آسیب دیده را بر می دارد و آن را با بافت سالم جایگزین می کند تا به رشد رباط جدید در جای خود کمک کند.

از دیگر جراحی هایی که برای درمان اسیب رباط صلیبی انجام می شود به موارد زیر می توان اشاره کرد:

ارتوکین

یکی دیگر از روش های درمانی جدید ارتوکین می باشد، در آن عوامل ضد التهابی از خون بیمار خارج، دستکاری شده و سپس به محل­ های دارای درد تزریق می شود.

این درمان برای افرادی مناسب می باشد که می خواهند به شیوه ای حداقل تهاجمی و سریع و بدون عمل جراحی، درمان شوند.

آرتروسکوپی

برای درمان پارگی رباط صلیبی در یک فرد جوان و ورزشکار باید از روش آرتروسکوپی مفصل زانو که شامل تعویض قطعات شل شده غضروف می باشد، استفاده کرد.

در واقع پزشکان برای بازسازی ACL در رباط صلیبی از روش آرتروسکوپی استفاده می کنند.

از آرتروسکوپی برای درمان آسیب دیدگی هایی نظیر:

• آسیب دیدگی‌های مفصل
• مشکلات و عارضه‌های کشکک زانو
• منیسک و رباط
• مشکلات ناشی از ساییدگی و پارگی استفاده می شود.

اتوگرافت

در این روش از بافت های اضافی خود بیمار، یا بافت‌هایی که قدرت بازسازی خودشان را دارند، که بهترین و رایج ترین انتخاب جهت بازسازی بخصوص در جوانان است، استفاده می شود.

۳ گزینه اصلی برای استفاده از بافت اتوگرافت وجود دارد که عبارتند از:

تاندون پاتلا بیمار

تاندون پاتلا، یک سوم میانی تاندون همسترینگ می باشد.

دو انتهای تاندون پاتلا استخوانی است.

بعد از عمل جراحی، ترمیم آن بسیار سریع تر انجام می شود.

بازسازی ACL با اتوگرافت تاندون پاتلا، بهترین انتخاب برای ورزشکاران حرفه ای و بیماران جوان است.

تاندون همسترینگ

گرافت تاندون همسترینگ برای بیمارانی که فعالیت کمتری نسبت به افراد فعال و ورزش کار دارند، مناسب می باشد.

در این گرافت تاندون های گراسیلیس و سمی تندینیوس دولایه یا سه لایه شده و سپس به عنوان گرافت استفاده می شوند.

تاندون چهار سر ران

یک سوم میانی تاندون چهار سر ران، در اتوگرافت تاندون چهار سر ران استفاده می شود.

از این گرافت، تاندون چهار سر ران در تعداد کمی از بیماران استفاده می شود.

آلوگرافت

از روش های دیگری که می توان برای بازسازی رباط های صلیبی استفاده کرد، آلوگرافت می باشد.

که در این روش از بافت های اهدایی جسد یا بیمارانی که دچار مرگ مغزی شده اند، استفاده می شود.

مزایای استفاده از بافت آلوگرافت

کاهش تعداد و زمان و طول برش های جراحی می باشد.

عوارض استفاده از بافت آلوگرافت

 خطر انتقال برخی از بیماری های عفونی و همچنین شانس بیشتر پارگی مجدد رباط های صلیبی می باشد.

علائم پارگی مجدد رباط صلیبی بعد از عمل

از خطراتی که بعد از عمل جراحی ترمیم رباط صلیبی مفصل زانو می باشد، پارگی مجدد آن است.

امکان دارد در این پارگی کجدد علائم زیر رخ دهد.

• احساس صدای مفصلی مانند قبل یا حتی مقداری خفیف‌تر
• تورم مفصلی
• احساس بی ثباتی در مفصل
• جابجایی بیشتر مفصل در حین تست های تشخیصی و بالینی

به بیماران توصیه می شود تا طبق پروتکل ها و گایدلاین های زمانی تعیین شده، اقدام به ارتقاء فعالیت بدنی خود کنند با حداقل ریسک آسیب پارگی مجدد فراهم شود.

چه کسانی بیشتر در معرض پارگی رباط صلیبی هستند؟

• زنان
• نوجوانان

نوجوانان به علت داشتن فعالیت زیاد بیشتر دچار پارگی رباط صلیبی می‌ شوند.

زنان به علت داشتن عضلات همسترینگ ضعیف تر، نسبت به عضلات جلوی ران و قرار گرفتن نادرست عضلات آنها، پنج تا هشت برابر بیشتر از مردان ممکن است دچار پارگی رباط صلیبی شوند.

فعالیت هایی که منجر به آسیب یا پارگی رباط صلیبی زانو می شود

رباط صلیبی زانو به دلایل و فعالیت های مختلف ممکن است آسیب ببیند یا پاره شود.

همانطور که گفتیم اغلب برای ورزشکاران این اتفاق می افتد، آسیب های رباط صلیبی در ورزش هایی مانند فوتبال، بسکتبال، تنیس، اسکی و ورزش های رزمی مانند تکواندو و بوکس رایج است.

در این گونه ورزش ها به دلیل سرعت بالای هر حرکت، ورزشکار زانوهای خود را با زاویه نامناسب می چرخاند و رباط ACL خود را کشیده یا پاره می کند.

رباط صلیبی همچنین ممکن است به دلیل فعالیت های دیگر مانند برخی مشاغل یا فعالیت های روزمره زندگی و حتی تصادفات رانندگی پاره شود.

در زمان آسیب گاهی صدای ترکیدن چیزی به گوش فرد می رسد و درد نیز احساس می شود، معمولاً پس از آسیب دیدگی، فرد قادر به ادامه بازی یا انجام فعالیت نیست.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر هنگامی که به زانوی شما آسیب وارد شد، دارای علاوم بالا بودید، حتما به پزشک مراجعه کنید.

مفصل زانو ساختار پیچیده‌ای از استخوان‌ها، رباط‌ها، تاندون‌ها و سایر بافت‌ هایی است که با هم کار می‌ کنند.

آسیب‌دیدگی در هر نقطه می‌تواند بسیار خطرناک برای کل ساختار بدن باشد.

برای تعیین شدت آسیب و دریافت درمان مناسب، تشخیص سریع و دقیق بسیار مهم است.

سوالات متداول رباط صلیبی زانو

آیا با رباط صلیبی پاره می توان راه رفت؟

امکان راه رفتن با رباط صلیبی وجود دارد ولی دردناک می باشد.

خیلی از افراد ممکن است بتوانند به صورت مستقیم راه بروند ولی تغییر جهت های مختلفی را که در فعالیت های روزانه ممکن است نیاز باشد را نمی توان انجام دهند.

رباط صلیبی قابلیت ترمیم دارد؟

رباط صلیبی به علت عدم توسعه ساختار خونرسانی در راط توانایی ترمیم را ندارد.

معمولا در پارگی های کامل رباط صلیبی نیاز به عمل جراحی می باشد.

دوره درمان آسیب رباط صلیبی چقدر می باشد؟

زمانی که آسیب رباط صلیبی وجود دارد و اتفاق می افتد بین 8 تا 9 ماه زمان برده می شود ولی تا 6 ماه می تواند کاهش پیدا کند.

در پارگی رباط صلیبی می توان زانو را خم کرد؟

در اغلب پارگی های رباط صلیبی توانایی خم کردن زانو به صورت کامل یا فلکشن کامل امکان پذیر نمی باشد.

چگونه می توان به بهبود سریعتر رباط صلیبی کمک کرد؟

به طور عمده انواع تکنیک های فیزیوتراپی و تمرینات تقویت عضلات اطراف مفصل زانو و همچنین بهبود بالانس و کنترل ثبات در مفصل زانو می‌ تواند در بهبود سریعتر رباط صلیبی نقش داشته باشد.

بهترین دکتر و متخصص ارتوپد در غرب تهران

دکتر مجید قربان زاده متخصص ارتوپد است مطب ایشان واقع در غرب تهران در منطقه مرزداران است.

ایشان با معاینه تخصصی فرد و زمانی که برای مراجعه کنندگان خود می گذارد، بسیار کمک وافری به دوره درمان خواهد کرد.

برای دریافت نوبت و مراجعه به مطب ایشان می توانید به وبسایت رسمی دکتر مجید قربان زاده مراجعه کنید.

از طریق شماره تماس های موجود در سایت می توانید به صورت آنلاین اقدام به دریافت نوبت دهی کنید.

در زمان معین به مطب ایشان مراجعه فرمایید.

 

———————————————————–

راه های ارتباطی با دکتر مجید قربان زاده

پیج اینستاگرام دکتر مجید قربان زاده

کانال آپارات دکتر مجید قربان زاده

کانال نماشا دکتر مجید قربان زاده

———————————————————–