پوکی استخوان
پوکی استخوان با اسم استیو پروسس نیز معروف است. در واقع این اسم از طرف انجمن ملی بهداشت انتخاب شده است. و معمولاً به مشکلات اسکلتی که اکثراً در دوران میانسالی به بعد اتفاق میافتد گفته می شود.
این بیماری به گونهای باعث می گردد تا استحکام استخوان ها کاهش پیدا کند. و احتمال بروز مشکل و یا شکستگی در افراد مسن زیاد شود. به این دلیل به این بیماری پوکی استخوان می گویند که علت اصلی این مشکل کاهش مواد معدنی بدن می باشد.
پوکی استخوان وضعیتی است که با کاهش تراکم استخوان، کاهش استحکام آن و در نتیجه استخوان های شکننده مشخص می شود. پوکی استخوان به معنای واقعی کلمه به استخوان متخلخل غیرطبیعی منتهی می شود؛ که مانند اسفنج قابل تراکم است. این اختلال، اسکلت استخوان را ضعیف می کند و منجر به شکستگی مکرر استخوان می شود.
طبق تعریف، استئوپنی یک وضعیت استخوانی است که تراکم آن کمی کمتر از استخوان طبیعی است، اما در پوکی استخوان به میزان استخوانی نیست. استخوان طبیعی از پروتئین، کلاژن و کلسیم تشکیل شده است که همگی به استخوان استحکام می بخشند. استخوان هایی که تحت تأثیر پوکی استخوان قرار می گیرند می توانند با آسیب های نسبتاً جزئی بشکنند که معمولاً باعث شکستگی استخوان نمی شود.
شکستگی می تواند به صورت ترک خوردگی (مانند شکستگی لگن) یا فرو ریختن (مانند شکستگی فشاری مهره های ستون فقرات) باشد. ستون فقرات، باسن، دندهها و مچها نواحی شایع شکستگیهای استخوان در اثر پوکی استخوان هستند، اگرچه شکستگیهای مرتبط با پوکی استخوان تقریباً در هر استخوان اسکلتی ممکن است رخ دهد.
علائم پوکی استخوان
متاسفانه علائم بارز و مشخصی برای تشخیص پوکی استخوان وجود ندارد. می توان گفت که یک بیماری خاموش و بدون علائم خاص میباشد و در صورت انجام آزمایش به وسیله پزشکان متخصص مانند دکتر قربانزاده قابل تشخیص است. معمولاً افرادی که دچار پوکی استخوان می شوند، احتمال شکستگی در مهره ها و استخوان لگن بسیار مشاهده می شود که در صورت بروز چنین مواردی ممکن است نیاز به انجام عمل های جراحی باشد. در واقع شرایط بیمار سخت تر می گردد. ولی اگر پوکی استخوان خیلی سریعتر تشخیص داده شود، در این حالت می توان از بروز مشکلات بسیار جدی جلوگیری کرد.
پوکی استخوان می تواند برای چندین دهه بدون هیچ علامتی وجود داشته باشد؛ زیرا پوکی استخوان تا زمانی که استخوان شکسته نشود (شکستگی) علائمی ایجاد نمی کند. علاوه بر این، برخی از شکستگیهای پوکی استخوان ممکن است برای سالها در زمانی که علائمی ایجاد نکنند، از تشخیص خارج میشوند. بنابراین، بیماران ممکن است تا زمانی که دچار شکستگی دردناک نشوند از پوکی استخوان خود آگاه نباشند.
شکستگی ستون فقرات (مهره) می تواند باعث درد شدید “بند مانند” شود که از پشت به طرفین بدن تابش می کند. در طول سالها، شکستگیهای مکرر ستون فقرات میتواند منجر به کمردرد مزمن و همچنین کاهش قد و یا انحنای ستون فقرات به دلیل فروپاشی مهرهها شود. این فرورفتگی به افراد ظاهری خمیده در قسمت بالای کمر می دهد که اغلب به آن “قوز کمر” می گویند. زیرا معمولاً در زنان مسن دیده می شود.
علت پوکی استخوان
متاسفانه پوکی استخوان یکی از بیماری های شایع می باشد که در افراد میانسال نیز به وفور دیده میشود. معنی دقیق پوکی استخوان یعنی کم شدن تراکم استخوان. تراکم استخوان در نتیجه باعث میشود تا استحکام و یا مقاومت استخوانها کاهش پیدا کند. به همین دلیل مخصوصاً افراد مسن باید بهگونه ای مواظب خود باشند. چون احتمال شکستگی در استخوان ها در این افراد بسیار بیشتر از افراد دیگر می باشد.
این بیماری یکی از مشکلاتی است که با گذشت زمان شدت آن بیشتر میشود و متاسفانه به دلیل اینکه هیچ گونه علائم خاصی ندارد، به همین دلیل ممکن است به صورت ناگهانی باعث بروز مشکلات بسیار جدی گردد. پس انجام آزمایش ها برای پوکی استخوان در افراد مسن بسیار مهم است و به گونهای باعث میگردد تا از بروز مشکلات جدی در آینده جلوگیری شود.
احتمال بروز پوکی استخوان در چه افرادی بیشتر است؟
معمولاً افراد مسن بیشتر به پوکی استخوان مبتلا می شوند هم چنین درصد ابتلا به پوکی استخوان در زنان بیشتر از مردان می باشد. حتی ممکن است قبل از سن یائسگی این مشکل پیش بیاید. و به خاطر وجود پوکی استخوان شکستگی های مختلفی در بخشهای مختلف استخوان به وجود بیاید. مخصوصا با توجه به اینکه میزان استروژن در بانوان یائسه کم میشود. به همین دلیل این افراد بیشتر در معرض خطر شکستگی استخوان قرار دارند.
در واقع شکستگی لگن یکی از مهمترین آسیب هایی است که ممکن است در بانوان اتفاق بیافتد. با توجه به اینکه درمان شکستگی لگن بسیار دشوار است . و مراحل طولانی و دردناکی را در پی دارد. به همین دلیل تحمل کردن این مدت درمان برای بانوان بسیار دشوار است. حتی در اکثر مواقع ممکن است نیاز به انجام عمل های جراحی بسیار حساس باشد.
پس مراجعه به پزشک متخصص و باتجربه میتواند باعث گردد تا با تشخیص سریع بتوان از بروز مشکلات جدی در آینده جلوگیری کرد.
علت های مختلف بروز پوکی استخوان
دلایل مختلفی می تواند باعث بروز پوکی استخوان گردد که در لیست زیر چند نمونه از رایج ترین موارد بیان شده است:
- بالا رفتن سن
- دلایل ژنتیکی
- استفاده کردن از دخانیات
- عدم تحرک و یا انجام ندادن ورزش به صورت روزانه و منظم
- کاهش پیدا کردن مواد معدنی پروتئین و ویتامین های بدن
- وجود بیماری هایی مشکلاتی مانند: پرکاری یا کم کاری تیروئید و بیماری های دیگر
- همچنین مصرف بسیاری از داروها می تواند باعث بروز پوکی استخوان گردد
- عوامل زیر باعث افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان می شوند:
- سابقه خانوادگی پوکی استخوان (به عنوان مثال، داشتن یک مادر با شکستگی استخوان لگن خطر شکستگی لگن را دو برابر می کند)
- سابقه شخصی شکستگی در بزرگسالی
- سیگار کشیدن
- مصرف بیش از حد الکل
- عدم ورزش
- رژیم غذایی کم کلسیم
- تغذیه نامناسب و سلامت عمومی ضعیف، به ویژه با التهاب مزمن یا بیماری روده همراه است
- سوء جذب (مواد مغذی به درستی از سیستم گوارشی جذب نمی شوند) ناشی از بیماری های روده، مانند اسپرو سلیاک که می تواند با بیماری های پوستی مانند درماتیت هرپتی فرمیس همراه باشد.
- سطوح پایین استروژن در زنان (که ممکن است در یائسگی یا با برداشتن زودهنگام هر دو تخمدان رخ دهد)
- سطح پایین تستوسترون در مردان (هیپوگنادیسم)
- شیمی درمانی که به دلیل اثرات سمی روی تخمدان ها می تواند باعث یائسگی زودرس شود
- آمنوره (از دست دادن دوره قاعدگی) در زنان جوان با استروژن پایین و پوکی استخوان همراه است. آمنوره می تواند در زنانی که تمرینات ورزشی بسیار شدید انجام می دهند و در زنان با چربی بدن بسیار کم (به عنوان مثال، زنان مبتلا به بی اشتهایی عصبی) رخ دهد.
- التهاب مزمن، ناشی از آرتریت التهابی مزمن یا بیماریهایی مانند آرتریت روماتوئید یا بیماریهای کبدی
- بی تحرکی، پس از سکته مغزی، یا هر وضعیتی که در راه رفتن اختلال ایجاد کند
- پرکاری تیروئید، وضعیتی که در آن هورمون تیروئید بیش از حد توسط غده تیروئید تولید می شود (مانند بیماری گریو) یا به عنوان داروی هورمون تیروئید مصرف می شود.
- پرکاری پاراتیروئید بیماری است که در آن هورمون پاراتیروئید بیش از حد توسط غده پاراتیروئید تولید می شود، غده کوچکی که در نزدیکی یا درون غده تیروئید قرار دارد. به طور معمول، هورمون پاراتیروئید با حذف بخشی از کلسیم از استخوان، سطح کلسیم خون را حفظ می کند. در هیپرپاراتیروئیدیسم درمان نشده، هورمون پاراتیروئید بیش از حد باعث حذف بیش از حد کلسیم از استخوان می شود که می تواند منجر به پوکی استخوان شود.
- کمبود ویتامین D، وقتی ویتامین D کمبود داشته باشد، بدن نمی تواند مقادیر کافی کلسیم را از رژیم غذایی برای جلوگیری از پوکی استخوان جذب کند. کمبود ویتامین D می تواند ناشی از کمبود رژیم غذایی، کمبود نور خورشید، یا عدم جذب روده ای این ویتامین باشد، مانند مواردی که در اسپرو سلیاک و سیروز صفراوی اولیه رخ می دهد.
- برخی از داروها می توانند باعث پوکی استخوان شوند. این داروها شامل استفاده طولانی مدت از هپارین (رقیق کننده خون)، داروهای ضد تشنج مانند فنی توئین (دیلانتین) و فنوباربیتال و استفاده طولانی مدت از کورتیکواستروئیدهای خوراکی (مانند پردنیزون) است.
- اختلالات ارثی بافت همبند، از جمله استخوان زایی، هموسیستینوری، سندرم پوکی استخوان- شبه گلیوما، و بیماری های پوستی، مانند سندرم مارفان و سندرم اهلرز-دانلوس (این علل پوکی استخوان ثانویه ارثی هر کدام به طور متفاوتی درمان می شوند).
تشخیص پوکی استخوان
برای تشخیص دقیق پوکی استخوان باید تست سنجش تراکم استخوان انجام گردد تا از وجود این مشکل اطمینان حاصل کرد. که مخصوصاً این آزمایش در افرادی که دارای سن بالایی هستند انجام می شود. و بعد از انجام آزمایش بر حسب عکس های رادیوگرافی که از بیمار گرفته میشود. شدت پوکی استخوان تشخیص داده می شود و اقدام به درمان می شود.
به ساده ترین شکل می توان گفت که با سنجش تراکم مواد معدنی استخوان میتوان اقدام به تشخیص پوکی استخوان کرد. که با وجود پزشکان حرفه ای مانند دکتر قربانزاده امکان تشخیص و درمان سریع به راحتی امکان پذیر است.
راه های درمان پوکی استخوان
اگر تشخیص این بیماری خیلی سریع انجام گردد در این حالت درمان آن نیز بسیار راحتتر انجام میشود. و بیماران بدون بروز مشکل می توانند بعد از یک بازه زمانی مشخص و با دقت به مواردی که پزشک معالج توصیه می کند بهبود یابند. در واقع تشخیص سریع رابطه مستقیمی با درمان سریع مشکل دارد.
پیشگیری از پوکی استخوان
تمام افراد به راحتی میتوانند با تغییر سبک زندگی خود از بروز پوکی استخوان جلوگیری کنند. در واقع نوع فعالیت شما و همچنین مصرف مواد غذایی خاص تا حد زیادی از این بیماری جلوگیری می کند. به طور مثال مواردی از قبیل زیر میتواند تا حد زیادی از بروز این بیماری جلوگیری کند.
- دریافت کامل ویتامین دی
- دریافت کامل کلسیم
- داشتن فعالیت بدنی منظم و روزانه
- عدم مصرف دخانیات و الکل
- استفاده زیاد از سبزیجات، غلات و میوه ها
پس تمام افرادی که به گونه ای وارد دوران میانسالی و کهنسالی شده اند باید به برنامه غذایی خود دقت کنند. و فعالیت فیزیکی منظم روزانه داشته باشند. حتی پیاده روی های منظم به صورت روزانه تا حد زیادی میتواند از بروز بسیاری از بیماریها مخصوصا از پوکی استخوان در سنین بالا جلوگیری کند.
عواقب پوکی استخوان
شکستگی استخوان ناشی از پوکی استخوان مسئول درد قابل توجه، کاهش کیفیت زندگی، از دست دادن روزهای کاری و ناتوانی است تا 30 درصد از بیمارانی که از شکستگی لگن رنج می برند، به مراقبت طولانی مدت در منزل نیاز دارند. بیماران مسن ممکن است به دلیل استراحت طولانی مدت پس از شکستگی لگن، ذاتالریه و لختههای خون در وریدهای پا ایجاد کنند که میتواند به ریهها (آمبولی ریه) برود.
پوکی استخوان حتی با افزایش خطر مرگ مرتبط است. حدود 20 درصد از زنان مبتلا به شکستگی لگن در سال بعد در نتیجه غیرمستقیم شکستگی خواهند مرد. علاوه بر این، زمانی که فردی شکستگی ستون فقرات را به دلیل پوکی استخوان تجربه کند، در خطر بسیار بالایی قرار دارد که در آینده نزدیک (چند سال آینده) دچار چنین شکستگی دیگری شود. حدود 20 درصد از زنان یائسه ای که شکستگی مهره را تجربه می کنند، در سال بعد دچار شکستگی مهره جدیدی در استخوان می شوند.
بهترین دکتر ارتوپد در تهران
امروزه پزشکان بسیار زیادی در سراسر کشور وجود دارند. که خدمات متنوعی در رابطه با تشخیص و درمان مشکلات مربوط به ستون فقرات و استخوان ها ارائه می دهد. در واقع مراجعه به پزشک ارتوپد متخصص باعث میگردد تا مشکلات موجود به صورت دقیق تشخیص داده شده و درمان گردد. از این طریق میتوان از بروز مشکلات و بیماریهای بسیار جدی جلوگیری کرد. که خوشبختانه وجود پزشکانی مانند دکتر قربانزاده باعث شده است تا بتوان به بهترین دکتر ارتوپد دسترسی پیدا کرد.
دکتر قربان زاده در مرزداران خدمات ارائه میدهد و تمام افرادی که مشکلاتی مانند آرتروز، درد مفاصل دارند و مهمتر از همه باید عملهای جراحی در رابطه با درمان مشکلات مربوط به لگن یا تعویض مفصل و موارد دیگر را انجام دهند. و به گونه ای که به دنبال یک پزشک معالج متخصص و حرفه ای می گردند. در این صورت مراجعه به مطب مجید دکتر قربانزاده که در غرب تهران هست می تواند مناسبترین و سریعترین روش برای درمان مشکل باشد.
———————————————————–
راه های ارتباطی با دکتر مجید قربان زاده
پیج اینستاگرام دکتر مجید قربان زاده
کانال آپارات دکتر مجید قربان زاده
کانال نماشا دکتر مجید قربان زاده
———————————————————–
درد زانو و عوامل تاثیر گذار در آن
استروژن و پوکی استخوان – درمان خانگی پوکی استخوان – آمپول پوکی استخوان – عوارض پوکی استخوان – پوکی استخوان درمان – درمان و علائم پوکی استخوان – درمان و علائم پوکی استخوان
داروی پوکی استخوان – درمان پوکی استخوان در زنان یائسه – درصد پوکی استخوان – علائم پوکی استخوان در جوانی – علائم پوکی استخوان – عوارض پوکی استخوان
علت پوکی استخوان در مردان – درمان خانگی پوکی استخوان – علائم پوکی استخوان در زنان – چند درصد پوکی استخوان خطرناک است
سلام و وقت بخیر
به نظر شما آقای دکتر پیشگیری از پوکی استخوان از چه زمانی باید مورد نظر قرار داده شود ؟
سلام وصبحتون بخیر
می خواستم ازتون بپرسم که اهمیت تغذیه بر پوکی استخوان چه قدر می تونه باشه ؟
سلام خدمت شما همراه عزیز برنامه غذایی به شدت مهم و کاربردی است و میتواند این روند را در افراد میتنسال به تعویق انداخت همانند یائسگی در بانوان که با تغیییر لایف استایل این روند را کند تر میکنند